fbpx
Masz pytanie? Zadzwoń 24h! +48 795 790 719 kancelaria@mentorgroup.pl

Kredyt we frankach? Sprawdź, jak sobie z nim poradzić

10 lutego&2b39p;2020Kredyt

Posiadasz kredyt we frankach? Nie wiesz jak sobie z nim poradzić, gdzie szukać pomocy? Zapraszamy do zapoznania się z bieżącym artykułem.

Kredyt we frankach jak sobie z nim radzić?

Kredyt we frankach szwajcarskich są w rzeczywistości kredytami złotówkowymi,  ale uzależnionymi od kursu franka szwajcarskiego. Waloryzacja kredytów do franka jest często oparta na niedozwolonych klauzulach umownych, bowiem banki dowolnie decydują o kursie waluty obcej, co powoduje, że samodzielnie kształtują zadłużenie kredytowe w oderwaniu od warunków rynkowych. Wyroki sądowe z ostatnich lat oraz obowiązujące przepisy prawa dają wystarczającą podstawę do aby unieważnić kredyt we frankach („odfrankowienia” kredytów) na koszt banków, a nawet na unieważnienie całych umów kredytowych. Celem odfrankowania kredytu jest wyłączenie z umowy kredytowej postanowień, na podstawie których dokonywane jest przeliczenie jednej waluty na drugą, co powoduje uniezależnieniem raty kredytowej, jego salda i oprocentowania od ryzyka kursowego. Kredyt staje się kredytem złotowym.

Rodzaje kredytów walutowych

Kredyt indeksowany do CHF to kredyt udzielony w walucie polskiej, którego umowa nakazuje przeliczyć na równowartość w walucie obcej, według kursu zakupu danej waluty stosowanego przez bank w chwili wypłaty kredytu. Równowartość kredytu wyrażona w walucie obcej stanowi podstawę do obliczenia wysokości rat kredytu i wysokości zadłużenia. Raty wyrażona w walucie obcej były przeliczane na walutę polską według kursu sprzedaży stosowanego przez bank w dniu spłaty.

Przykładowy zapis umowy może brzmieć następująco:

  • Bank udziela Kredytobiorcy kredytu w kwocie: (…) złotych. Kredyt jest indeksowany (waloryzowany) do waluty obcej CHF. Kwota kredytu lub transzy kredytu zostanie określona według kursu kupna waluty obcej obowiązującego
    w Banku w dniu uruchomienia kredytu lub transzy kredytu.
  • Spłata rat kapitałowo-odsetkowych dokonywana jest w złotych, po uprzednim przeliczeniu rat według kursu sprzedaży waluty obcej obowiązującą w Banku
    w dniu spłaty danej raty.

Kredyt denominowany do CHF to kredyt, którego kwota jest wyrażona w umowie  w walucie obcej, ale wypłacony w złotych polskich, po przeliczeniu według kursu kupna waluty obcej obowiązującej w Banku w dniu wypłaty kredytu lub jego transzy, zgodnie
z tabelą kursów walut Banku. Wysokość rat kredytowych jest wyrażona w walucie obcej, a kredytobiorca dokonuje spłaty w złotych polskich po przeliczeniu według kursu sprzedaży stosowanego przez bank.

Przykładowy zapis umowy może brzmieć następująco:

  • Bank udziela Kredytobiorcy na warunkach określonych w umowie kredytu w kwocie: (…) CHF, którego kwota będzie wypłacona Kredytobiorcy w złotych. Do przeliczenia kredytu na złote, Bank zastosuje kurs kupna CHF obowiązujący w Tabeli kursów Banku w dniu wypłaty kwoty kredytu lub jego transzy.
  • Spłata rat kapitałowo-odsetkowych dokonywana będzie w złotych. Kwota obliczona zostanie przy zastosowaniu kursu sprzedaży waluty obowiązującej w tabeli Banku
    w dniu spłaty raty.

Niedozwolone klauzule waloryzacyjne

Umowy często określały wypłatę kredytu po przeliczeniu według kursu zakupu waluty przez bank, a spłatę według kursu sprzedaży waluty przez bank. Nie był to jednak średni kurs NPB, a samodzielnie, jednostronnie ustalany przez banki (często bez oparcia o obiektywne podstawy jego ustalenia).

UWAGA! Klauzule waloryzacyjne stosowane przez banki stanowią nieuczciwe postanowienia umowne i nie wiążą konsumentów!

Banki miały pokusę do zaniżania kursów przy wypłacie kredytu i jego zawyżania przy spłacie kredytu – względem średniego kursu NBP. Udzielony kredyt przeliczony na CHF (kredyt we frankach) po niższym niż rynkowy kursie zakupu waluty powodował, że kredytobiorca „miał do zapłaty więcej franków”, bowiem kwota kredytu w złotych podzielona przez niższy kurs waluty obcej dawała wyższą kwotę franków do zwrotu. Odwrotna sytuacja ma miejsce przy spłacie kredytu. Kwota raty kredytowej wyrażona w CHF pomnożona przez wyższy niż rynkowy kurs sprzedaży waluty dawała iloczyn wyższy, niż należny bankowi w oparciu o warunki rynkowe. Konsekwencją powyższego było dokonywanie przez kredytobiorców nadpłaty przy spłacie każdej raty kredytowej. Gdyby bowiem stosowane przez banki kursy walut stanowiły średni kurs NBP, a nie ustalany przez nie dowolnie, raty kredytowe byłyby niższe. Różnica pomiędzy kursem kupna a kursem sprzedaży waluty obcej nazywana jest spreadem.

Jakie mamy prawa?

Kredytobiorcom przysługuje roszczenie przeciwko bankowi o uznanie klauzul waloryzacyjnych lub denominacyjnych za nieważne albo bezskuteczne, a w niektórych sytuacjach żądanie unieważnienia całej umowy kredytowej z jednoczesnym zwrotem tego, co strony umowy wzajemnie sobie świadczyły (wzajemny zwrot kwot, które strony zapłaciły na swoją rzecz).

Kredyt we frankach – Uznanie klauzul weryfikacyjnych za niedozwolone

Uznanie klauzul waloryzacyjnych za niedozwolone daje podstawę do „odfrankowania” (unieważnienie – kredyt we frankach) kredytu na koszt banku. Poza zwrotem nienależnie pobranych spreadów walutowych, kredyt staje się kredytem złotowym (bez klauzul waloryzacyjnych do CHF). Bank powinien zwrócić kredytobiorcy bezpodstawnie pobraną nadpłatę – sumę pieniężną stanowiącą różnicę pomiędzy sumą rat wpłaconych, a kwotą należnych spłat (rat kredytu wyliczonych bez zastosowania klauzuli indeksacyjnej). Wysokość nadpłaty w każdym przypadku będzie różna. Zależy ona do takich czynników jak: kursu waluty obcej z dnia zaciągnięcia kredytu, czasu spłacania kredytu, wysokości udzielonego kredytu.

UWAGA! W ciągu całego okresu kredytowania nadpłata kredytobiorcy z tytułu spreadów walutowych może wynosić OD KILKU DO NAWET KILKUDZIESIĘCIU TYSIĘCY ZŁOTYCH (w zależności od wysokości kredytu, okresu spłaty, kursu waluty).

Banki często stosowały w umowach kredytowych również niedozwoloną klauzulą dowolnej zmiany oprocentowania, przyznając sobie jednostronne prawo do zwiększenie oprocentowania kredytu, bez oparcia tego uprawnienia o obiektywne wskaźniki rynkowe. Skutkowało to, bezpodstawnym pobieraniem od konsumentów zawyżonej kwoty oprocentowania. Nierzadko bank przy umowach zawieranych na kilkanaście lat, już w pierwszych miesiącach zwiększał oprocentowania kredytu. Kredytobiorca może domagać się w takim przypadku uznania zapisów umowy za bezskuteczne i żądać zwrotu bezpodstawnie pobranej kwoty z tytułu podwyższonego oprocentowania kredytu.

Kredyt we frankach – Unieważnienie całej umowy kredytowej

Unieważnienie całej umowy kredytowej skutkuje zwrotem kwot, które strony wzajemnie sobie świadczyły. Oznacza to, że kredytobiorca zobowiązany jest zwrócić bankowi całą kwotę udzielonego kredytu, bank natomiast zobowiązany będzie zwrócić wszystkie kwoty wpłacone mu przez kredytobiorcę.

Jak dochodzić swoich praw?

W celu dochodzenia roszczenia, należy wystąpić z pozwem przeciwko bankowi z żądaniem unieważnieniem całej umowy kredytowej albo o zapłatę wyliczonej sumy z tytułu dokonanych bezpodstawnie nadpłat rat.

Kredyt we frankach i termin dochodzenia roszczeń

Kredytobiorca uprawniony jest do żądania na drodze sądowej od banku zwrotu nadpłaty (spreadów) za okres ostatnich 10 lat (nawet po dokonaniu całkowitej spłaty kredytu). Wysokość należnych rat na przyszłość będzie obliczana bez zastosowania niedozwolonych klauzul indeksacyjnych, co w rzeczywistości powoduje, że kredyt we frankach jest unieważniony.