fbpx
Masz pytanie? Zadzwoń 24h! +48 795 790 719 kancelaria@mentorgroup.pl

PRAWO PRACY

KARTA NAUCZYCIELA

Jakie sprawy obejmuje Karta Nauczyciela

Karta Nauczyciela jest ustawą szczególną, stosowaną względem nauczycieli, wychowawców, pracowników pedagogicznych. Stosowanie ustawy niesie za sobą niejednokrotnie wiele trudności, bowiem jest to ustawa szczególna względem Kodeksu Pracy, który przecież stosuje się wobec każdego pracownika, również nauczyciela.

Sprawy objęte Kartą Nauczyciela, a zatem w znacznej mierze dotyczące nauczycieli, rozpoznawane są przez Sądy pracy, a Nauczyciel – niezależnie od formy zatrudnienia jako pracownik w rozumieniu kodeksu pracy.

Podkreślić jednak należy, że Kartę Nauczyciela stosuje się różnie do różnych nauczycieli – w szczególności w zależności od podstawy zatrudnienia. Dyrektor szkoły nawiązuje z nauczycielem stosunek pracy odpowiednio na podstawie umowy o pracę lub mianowania na stanowisku zgodnym z posiadanymi przez nauczyciela kwalifikacjami oraz zgodnie z posiadanym przez nauczyciela stopniem awansu zawodowego.

Stosunek pracy z nauczycielem kontraktowym nawiązuje się na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony, przy spełnieniu warunków wskazanych w ustawie. Stosunek pracy z nauczycielem mianowanym i dyplomowanym nawiązuje się na podstawie mianowania, przy spełnieniu wymogów wskazanych w ustawie.

Wymiar czasu pracy nauczyciela

Ochrona nauczyciela wynikająca z Karty Nauczyciela, „rozpoczyna się” z chwilą zatrudnienia nauczyciela w wymiarze co najmniej ½ wymiaru czasu pracy. Jednakże pensum nauczycielskie, z uwagi na zakres i specyfikę pracy, jest odmienne od pensum (wymiaru czasu pracy) innych pracowników. Podczas gdy pełny wymiar czasu pracy pracownika wynosi przeciętnie 40 godzin na tydzień w przeciętnie pięciodniowym dniu pracy, pensum nauczyciela równe pełnemu etatowi to 18/18 godzin, przy wymiarze godziny równej 45 minut zajęć lekcyjnych. Tym samym, dla ochrony nauczyciela i objęcia go przepisami Karty Nauczyciela, niezbędne jest zatrudnienie go w wymiarze 9/18 pensum.

Przeniesienie nauczyciela na inne stanowisko wedle Karty Nauczyciela

Nauczyciel zatrudniony na podstawie mianowania może być przeniesiony na własną prośbę lub z urzędu za jego zgodą na inne stanowisko w tej samej lub innej szkole, w tej samej lub innej miejscowości, na takie same lub inne stanowisko. Jednakże takie przeniesienie nauczyciela z urzędu do innej miejscowości może nastąpić pod warunkiem zapewnienia nauczycielowi w nowym miejscu pracy odpowiedniego do jego stanu rodzinnego mieszkania oraz miejsca pracy dla współmałżonka, jeśli jest nauczycielem.

Przeniesienie nauczyciela bez jego zgody według Karty Nauczyciela

W razie konieczności zapewnienia szkole obsady nauczycielskiej z określonymi kwalifikacjami, organ prowadzący szkołę może przenieść nauczyciela zatrudnionego na podstawie mianowania do tej szkoły – bez zgody nauczyciela, na takie same jak dotychczasowe stanowisko, jednak na okres nie dłuższy niż 3 lata, z prawem powrotu na uprzednio zajmowane stanowisko, pod warunkiem zapewnienia czterodniowego tygodnia pracy, dodatku za uciążliwość (20% wynagrodzenia zasadniczego), zakwaterowania w miejscu czasowego zatrudnienia.

Przyczyny zwolnień nauczycieli w praktyce a Karta Nauczyciela

Najczęstszą przyczyną, podawaną w oświadczeniach o wypowiedzeniu umowy o pracę lub wypowiedzenia warunków pracy, są zmiany organizacyjne powodujące zmniejszenie liczby oddziałów w szkole lub zmian planu nauczania uniemożliwiających dalsze zatrudnianie nauczyciela w pełnym wymiarze zajęć.

W takiej sytuacji, nauczycielowi przysługuje prawo złożenia pozwu do Sądu Pracy w którym należy wykazać, że przyczyna wypowiedzenia podana przez dyrektora szkoły nie była przyczyną rzeczywistą, realną konkretną. W dobie niskiego przyrostu demograficznego obserwuje się dorocznie spadek liczby uczniów w placówkach, co często skutkuje drastycznymi manewrami przez organy prowadzące szkołę w postaci zwolnień. W takim przypadku należy jednak pamiętać, że:

  • termin wypowiedzenia w przypadku nauczycieli wynosi trzy miesiące ze skutkiem na koniec miesiąca – w praktyce oświadczenie o wypowiedzeniu musi zostać złożone nauczycielowi do końca maja roku poprzedzającego nowy rok szkolny;
  • każdorazowo należy ocenić możliwości wypowiedzenia z uwzględnieniem rzeczywistych zmian w placówce = zmianę liczby dzieci w szkole, zmianę liczby oddziałów, możliwości zmian pensum również innych nauczycieli – prognozy w tym zakresie winny zostać przedstawione i ujęte w arkuszu organizacyjnym przedstawianym na sesjach rady pedagogicznej (w praktyce do końca kwietnia roku poprzedniego)
  • o ile polityka kadrowa zawsze należy do kompetencji dyrektora placówki, to w jej ramach należy uwzględnić, że stosunki pracy na podstawie mianowania wyróżniają się szczególną ochroną. Rozwiązanie takiego stosunku pracy jest możliwe wtedy, kiedy rzeczywiście nie ma możliwości przydzielenia nauczycielowi odpowiedniej ilości godzin. Dlatego też np. przydzielenie zajęć innym nauczycielom w ramach godzin ponadwymiarowych, które mogłyby uzupełnić obowiązkowe pensum nauczyciela zwalnianego z pracy, może budzić wątpliwości – i powinno stanowić przyczynę badania przez Sąd Pracy.

Zostałeś niesłusznie zwolniony z pracy? Potrzebujesz porady prawnej z zakresu prawa pracy? Skontaktuj się z nami! Działamy w całym województwie podkarpackim, w województwie świętokrzyskim, lubelskim oraz małopolskim.

Pomagamy klientom na terenie województwa
małopolskiego, lubelskiego, podkarpackiego i świętokrzyskiego.