Rękojmia i odpowiedzialność za wady pojazdu
Kupując samochód, niezależnie od tego, czy jest on nowy, czy też używany, powinniśmy dokładnie przeanalizować sporządzoną umowę kupna-sprzedaży. Jej treść może mieć bowiem ogromne znaczenie w przypadku, gdy podczas użytkowania auta okaże się, że posiada on wady, których nie zauważyliśmy na samym początku. Jak zatem powinna wyglądać prawidłowa umowa, a także kiedy sprzedający może być zwolniony z odpowiedzialności za wady pojazdu?
Czym jest wada pojazdu?
Zgodnie z kodeksem cywilnym, wadą pojazdu jest niezgodność rzeczy sprzedanej z tą, która znalazła się w umowie, szczególnie jeśli nie ma ona właściwości, o których sprzedawca zapewniał kupującego. O wadzie fizycznej możemy powiedzieć również wtedy, gdy zakupiony przedmiot nie nadaje się do celu, o którym kupujący informował sprzedawcę przy zawieraniu umowy, a ten nie miał żadnych zastrzeżeń do takiego typu przeznaczenia lub sposobu użytkowania. Jeszcze inną możliwością, jest sprzedanie pojazdu niekompletnego i niepoinformowanie o tym przed sprzedażą.
Innym rodzajem wady, jest wada prawna pojazdu i występuje ona w przypadku, gdy uniemożliwiona jest rejestracja samochodu na nowego właściciela. Jest ona również najprostsza do udowodnienia.
Rękojmia za wady pojazdu
Jak informuje nas przepis z art. 556 ustawy kodeksu cywilnego z dnia 10 sierpnia 2020 roku, sprzedawca jest odpowiedzialny za wadę fizyczną, jak i prawną rzeczy sprzedanej. Tę właśnie odpowiedzialność nazywamy odpowiedzialnością z tytułu rękojmi i powstaje ona w momencie zawarcia umowy. Co bardzo istotne, omawiana odpowiedzialność nie wynika z treści zawartej umowy, a bezpośrednio z ustawy, czyli ma charakter odpowiedzialności obiektywnej. Co to oznacza w praktyce? Otóż ma charakter niezależny od winy oraz wiedzy sprzedawcy. Co za tym idzie, by móc powołać się na odpowiedzialność z tytułu rękojmi wystarczy, że zaistnieje przesłanka mówiąca o wadzie, czyli niezgodności rzeczy sprzedanej z umową sprzedaży. Podstawą takiej odpowiedzialności jest nie tylko wada, która obniża wartość zakupionej rzeczy, ale także taka, która na nią nie wpływa, a czasami nawet ją podnosi!
Kiedy sprzedawca może być zwolniony z odpowiedzialności?
Czy istnieją jednak przesłanki, gdy sprzedający może być zwolniony od odpowiedzialności z tytułu rękojmi? Oczywiście – główną z nich jest fakt, gdy kupujący przed transakcją został poinformowany o wadzie i się na nią zgodził podpisując umowę. Sprzedawca jest zwolniony z odpowiedzialności również w przypadku, gdy przedmiot sprzedaży jest rzeczą oznaczoną wyłącznie co do gatunku lub rzeczą, która ma dopiero powstać w przyszłości – kupujący musi jednak wiedzieć o ewentualnej wadzie w chwili wydania towaru, a w tej sytuacji pojazdu.
Istnieją również przypadki, gdy strony umowy mogą rozszerzyć, ograniczyć, a nawet wyłączyć odpowiedzialność z tytułu rękojmi. Należy jednak pamiętać, że do całkowitego wyłączenia odpowiedzialności może dojść tylko w takim przypadku, gdy dochodzi do relacji między równorzędnymi podmiotami, czy też sytuacji, gdzie kupujący jest przedsiębiorcą, a sprzedawca konsumentem.
Jak weryfikować umowę?
Jak zatem powinniśmy weryfikować umowę w przypadku konfliktu? W pierwszej kolejności należy sprawdzić, pomiędzy jakimi podmiotami doszło do zawarcia umowy kupna-sprzedaży. Jeśli sprzedawca jest przedsiębiorcą, a kupujący konsumentem, to od razu możemy wykluczyć opcję, gdzie odpowiedzialność z tytułu rękojmi została wyłączona. Powinniśmy także zwrócić uwagę, czy cena w umowie zgadza się z kwotą faktycznie zapłaconą za pojazd, ponieważ w przypadku skorzystania z prawa do rękojmi, sprzedawca będzie chciał wypłacić kwotę, która była określona wyłącznie w umowie. Jeśli zatem mamy wątpliwości co do treści sformułowanej umowy, to warto przed jej podpisaniem skorzystać z pomocy doświadczonego prawnika z Kancelari Prawnej Mentor Group, dzięki czemu będziemy mogli zmodyfikować treść umowy w taki sposób, by była ona jak najbardziej korzystna dla kupującego.