Gdzie prowadzone jest postępowanie polubowne?
Sąd polubowny (arbitrażowy), jest Sądem o charakterze prywatnym, który rozpoznaje i rozstrzyga sprawy na zasadzie woli stron uczestniczących w postępowaniu. Skutki orzeczenia wydanego w takim postępowaniu są zrównane w skutkach z orzeczeniami wydawanymi przez sądy powszechne.
W praktyce występują sądy:
- polubowne stałe, czyli podmioty o utrwalonej strukturze administracyjnej i organizacyjnej działające np. przy instytucjach gospodarczych;
- powoływane ad hoc, czyli składy powoływane do rozstrzygnięcia konkretnej sprawy.
Z uwagi na koszty takiego postępowania, jest ono coraz częściej wykorzystywane przy rozwiązywaniu sporów.
Postępowanie polubowne – warunki
Skierowanie sporu przed Sąd polubowny wymaga zawsze zgody stron. Zapis na Sąd polubowny powinien być sporządzony na piśmie. Może on przybrać formę klauzuli w zasadniczej umowie łączącej strony lub w formie aneksu.
W zapisie na Sąd Polubowny strony muszą określić przedmiot sporu lub stosunek prawny, z którego spór wyniknął lub może wyniknąć w przyszłości. Fakultatywnie można poszerzyć zapis o takie okoliczności jak: liczebność i skład sadu arbitrażowego, język postępowania, sposoby doręczeń pism. W tej materii strony mają względnie szerokie pole manewru, jednakże treści postanowień nie mogą naruszać zasady równości stron.
Efektywność postępowania zależy w głównej mierze od składu arbitrów orzekających w sprawie. Jak już wyżej wskazano, strony w zapisie na sąd mogą określić liczbę sędziów (sędzią w sporze może być wyłącznie osoba fizyczna mająca zdolność do czynności prawnych).
Sąd Polubowny
Warto zaznaczyć, że Sąd Polubowny nie jest związany przepisami o postępowaniu przed Sądami powszechnymi, z wyjątkiem zasad dotyczących równouprawnia stron oraz przeprowadzania dowodów. W pozostałym zakresie zawsze decydujące znaczenia ma wola stron i rozstrzygniecie arbitra(ów).
Wniosek do Sądu powszechnego o uznanie lub stwierdzenie wykonalności orzeczenia Sądu polubownego lub ugody przed nim zawartej wynosi 300 zł.