fbpx
Masz pytanie? Zadzwoń 24h! +48 795 790 719 kancelaria@mentorgroup.pl

Zadośćuczynienie

Naruszenie dóbr osobistych

Kiedy następuje naruszenie dóbr osobistych

Dobra osobiste należą do podmiotowych praw każdego człowieka. Chronią naszą najbliższą sferę, a przez to jej naruszenie odczuwamy najmocniej. Prawo w Polsce w sposób szczególny chroni nasze dobra. Oznacza to, że każde naruszenie w tym zakresie uprawnia poszkodowanego do wytoczenia sprawy cywilnej i ubiegania się nie tylko o właściwe odszkodowanie ale także o zadośćuczynienie.

Kodeks cywilny wymienia przykładowe dobra osobiste podlegające ochronie, są to m.in. zdrowie, wolność, cześć. To ostatnie znane także jako „dobre imię” jest jednym z tych dóbr osobistych, które są naruszane najczęściej. Kodeks cywilny w art. 23 zawiera otwarty katalog dóbr osobistych podlegających ochronie prawa cywilnego. Oprócz wyżej wymienionych w tym przepisie dóbr znajdują się, swoboda sumienia, nazwisko lub pseudonim, wizerunek, tajemnica korespondencji, nietykalność mieszkania, twórczość naukowa, artystyczna, wynalazcza i racjonalizatorska. Wskazany powyżej katalog dóbr osobistych ma charakter dynamiczny, zmieniający się wraz ze zmianami stosunków społecznych.

Ocena, czy w danej sytuacji doszło do naruszenia dóbr osobistych, następuje w oparciu o kryteria obiektywne. Oznacza to, iż ocena ta nie zależy od subiektywnych odczuć osoby żądającej udzielania ochrony swych dóbr, lecz od obiektywnej reakcji opinii publicznej na określone zachowanie. Inaczej mówiąc, nie zawsze to co wydaje się nam naruszeniem naszych dóbr osobistych, będzie tym naruszeniem w świetle przepisów kodeksu cywilnego.

Co przysługuje za naruszenie dóbr osobistych

Kodeks cywilny przewiduje kilka roszczeń, których może domagać się powód w związku z naruszeniem dóbr osobistych. Są to: zaniechanie działania zagrażającego dobrom osobistym, dopełnienia czynności potrzebnych do usunięcia skutków naruszenia w szczególności, aby osoba naruszająca złożyła oświadczenie odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie. Można wnosić także o przyznanie zadośćuczynienia pieniężnego lub zapłaty odpowiedniej sumy pieniężnej na wskazany cel społeczny.

Pierwszy z wymienionych środków ma zastosowanie, gdy dobro osobiste nie zostało jeszcze naruszone. Drugi ma za zadanie dostarczenie rekompensującej krzywdę satysfakcji poszkodowanemu. Powód może żądać np. listu z przeprosinami lub złożenia wyrazów ubolewania, co jest uważane za oświadczenie zmierzające do usunięcia skutków naruszenia. W przypadku naruszenia czci, które dotarło do szerszego grona osób żądać można np. ogłoszenia w prasie, które odwołuje nieprawdziwe informacje. Czynności orzeczone przez sąd celem usunięcia skutków naruszenia muszą być adekwatne do każdego wypadku.

Ochroną dóbr osobistych zajmuje się również prawo karne. Kodeks karny w artykułach od 212 do 217 określa przestępstwa przeciwko czci i nietykalności cielesnej.

Przestępstwem zniesławienia jest pomawianie człowieka o postępowanie lub właściwości, które mogą poniżyć ją w opinii publicznej lub narazić na utratę zaufania potrzebnego dla danego stanowiska, zawodu lub rodzaju działalności. Sprawca popełnia przestępstwo także, gdy pomówienie nastąpiło niepublicznie, czyli np. w piśmie procesowym. Kodeks karny stanowi jednak, iż nie jest przestępstwem niepubliczne pomówienie, jeżeli jest ono prawdziwe. Natomiast trzeba mieć na uwadze, że nawet brak przestępstwa, ze względu na prawdziwość zarzutów, nie wyłącza odpowiedzialności sprawcy za zniewagę z uwagi na formę podniesienia lub rozgłoszenia zarzutu.

Pomagamy klientom na terenie województwa
małopolskiego, lubelskiego, podkarpackiego i świętokrzyskiego.