Właściciel może stracić działkę, nie znając wysokości odszkodowania. Nie ma sankcji za przekroczenie 30-dniowego terminu na jego ustalenie. Zarządcy dróg uchylają się od wykupu nieużytecznych części nieruchomości.
Przewidziany w specustawie drogowej szczególny tryb wywłaszczania gruntów pod budowę dróg nie zabezpiecza dostatecznie interesów wywłaszczonych osób.
Na problem nadmiernych uproszczeń w ustawie z 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych (Dz.U. z 2003 r., nr 80, poz. 721 ze zm.) zwrócił już uwagę rzecznik praw obywatelskich. Wystąpił on do Trybunału Konstytucyjnego o zbadanie konstytucyjności przepisów odnoszących się do szacowania gruntów i zabudowań, które są przejmowane pod drogi publiczne.
Rzecznika poparła teraz Helsińska Fundacja Praw Człowieka. Wystąpiła do niego z apelem, by rozszerzył wniosek i zakwestionował konstytucyjność kolejnych przepisów tej ustawy.
Bez pieniędzy
Rzecznik kwestionuje rozwiązanie, które umożliwia organowi administracji wywłaszczenie właściciela bez podania mu wysokości odszkodowania. Problem tkwi w tym, że najpierw wydawana jest decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji.
Jej skutkiem jest utrata przez właściciela posiadania gruntu. Jednak nie ustala ona odszkodowania za wywłaszczoną nieruchomość. Jego przyznanie następuje dopiero w odrębnej decyzji administracyjnej.
? Zgodnie z art. 12 ust. 4b specustawy drogowej organ administracji wydaje odrębną decyzję dotyczącą odszkodowania w terminie 30 dni od dnia, w którym decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej stała się ostateczna ? wyjaśnia radca prawny Piotr Dagiel z Kancelarii Mamiński & Wspólnicy.
Kłopot polega na tym, że nawet sami urzędnicy przyznają, że termin 30 dni na ustalenie odszkodowania jest nierealny.
Przewlekłość postępowania
Na opóźnienia zwrócił uwagę m.in. wojewoda podlaski, który w wystąpieniu do Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka wskazał, że 30-dniowy termin na wypłatę odszkodowania jest niemożliwy do zachowania z uwagi na konieczność rygorystycznego przestrzegania przepisów ustawy ? Prawo zamówień publicznych, ustawy o finansach publicznych oraz praktyczne problemy z wyłonieniem rzeczoznawców majątkowych.
Źródło: Dziennik Gazeta Prawna